ZUS to Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jest to instytucja państwowa, która należy do sektora finansów publicznych. Jej zadaniem jest gromadzenie i wypłacanie świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych, takich jak emerytury, renty, świadczenia rodzicielskie i inne świadczenia socjalne. Jego działalność regulują art. 66-72 ustawy z dnia 13 października 1998 roku.
Obowiązek odprowadzania składek – pracownik i pracodawca
Wysokość składek, czyli stóp procentowych i sposób ich naliczania narzucana jest przez parlament. Podstawa wymiaru płatności składek zależy m.in. od typu przychodu. Każdy pracownik zatrudniony na umowie o pracę objęty jest obowiązkiem comiesięcznego odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od przychodu, czyli swojej pensji. Formalnie robi to za niego pracodawca. Dotyczy to nie tylko stosunku pracy, ale także umów zlecenie i agencyjnych, jeśli pracownik zawnioskował o przystąpienie do ubezpieczenia. W tej drugiej sytuacji wszystko zależy od woli pracownika, natomiast w przypadku stosunku pracy – ubezpieczenia społeczne są bezwzględnie obowiązkowe.
Wysokość składek na poszczególne ubezpieczenia w 2021 roku
Ubezpieczenie emerytalne to 19,52% podstawy wymiaru, ubezpieczenie rentowe wynosi 8% podstawy, natomiast ubezpieczenie chorobowe to 2,45%. Dodatkowo, obowiązkowe jest odprowadzanie składek na ubezpieczenie wypadkowe – tutaj wysokość zależy od branży, w jakiej działa firma i w związku z tym od stopnia ryzyka wypadków przy pracy oraz od historii wypadków w danym zakładzie pracy. Minimalna składka, jaką można wpłacić na wypadkowe, to 0,40%.